Remote Sensing چیست؟
سنجش از دور دانش و فن جمعآوری اطلاعات از عوارض سطح زمین، بدون تماس فیزیکی با آنها است.
تاریخچه سنجش از دور:
تاریخچه سنجش از دور مستلزم :
1- تاریخچه پیشرفت تکنولوژی پرواز
2- تاریخچه پیشرفت تکنولوژی فن پرواز
- گالیله پدر سنجش از دور نام گرفته.
- اولین عکس هوایی و تجربه عکسبرداری توسط کاسپارو فیلیکس تورناشون در سال 1859 پاریس
- در سالهای 1860 و 1886 این تجربه در شهرهای بوستون و کشور شوروی تکرار شد.
- در سال 1903 برادران رایت ، اولین پرواز با هواپیما را انجام دادند.
- اولین عکس فضایی در سال 1957 توسط ماهواره روسی گرفته شد .
- دو ماهواره سرنشین دار jiminy & titan در سال 1965 موفق به عکس برداری شدند.
- اولین عکس رنگی توسط Apollo گرفته شد. به دلیل مشکلات و مسائل اقتصادی برگشت فیلم های عکس و به روز نبودن اطلاعات سیستم ، نسل جدیدی تصویر برداری ماهواره ای با کیفیت و مزایای فراوان ایجاد گشت .
- در سال 1972 اولین ماهواره تصویر برداری زمین Erts که بعداً به land sat تغییر یافت توسط امریکاییها در مدار قرار گرفت . در ادامه سری ماهواره های دیگری مانند : spot , Noaa , Irs , Quick Bird , … جهت مطالعات منابع طبیعی زمین به فضا فرستاده شد .
شرح RS:
سنجش از دور شامل اندازهگیری و ثبت انرژی بازتابی از سطح زمین و جو پیرامون آن از یک نقطه مناسب بالاتر از سطح زمین است. پرتوهای بازتابی که از نوع امواج الکترومغناطیسی هستند، میتوانند دارای منابع گوناگونی همانند پرتوهای خورشیدی، پرتوهای حرارتی اجسام یا حتی پرتوهای مصنوعی باشند. سنجش از دور، دانش بسیار گستردهای است، که از جهات مختلف توسط صاحبنظران زیادی از جمله Campbell، Lillesand و Kiffer و Sabins به معرفی آن پرداخته شدهاست. Campbell با سعی در بیان کلّی از سنجش از دور، این مقوله را چنین تعریف میکند: سنجش از دور عبارتست از بدست آوردن اطلاعاتی از سطح زمین و سطح دریاها با استفاده از تصاویری که بر فراز آنها بکمک قسمتهایی از طیف الکترومغناطیس که از سطح زمین تابیده یا بازتابیده میگردد، اخذ میشود. همانطور که در بالا نیز شرح داده شد، سنجش از دور از انرژی الکترومغناطیسی بهره میگیرد. قویترین منبع تولیدکنندة این انرژی، خورشید است، در تمامی طیف الکترومغناطیس، تابش میکند. در کنار منبع طبیعی تولید انرژی الکترومغناطیسی که در سنجش از دور غیر فعال کاربرد دارد، انرژی الکترومغناطیسی میتواند بطور مصنوعی نیزتولید شود که آنرا اصطلاحاً سنجش از دور فعال مینامند. وقتی انرژی الکترومغناطیسی به زمین میرسد، قسمتی از آن بازتابیده و قسمت دیگری جذب میشود. انرژی جذب شده ممکن است متعاقباً تابش گردد، که این تابش عمدتاً در طیف فروسرخ رخ میدهد. سهم بازتاب شده یا جذب و تابش مجدد شدة انرژی الکترومغناطیسی، برای مواد مختلف متفاوت است. با اندازهگیری مقدار انرژی الکترومغناطیسی بازتابی و یا تابش شده و مقایسه آن با منحنیهای بازتاب طیفی موادی معین، میتوان اطلاعاتی از سطح خشکی و سطح دریاها بدست آورد.
پرتوهای بازتابیده شده از اجسام زمینی توسط سنجندههای ویژهای به صورت قابل نمایش و پردازش ثبت و ذخیره میشوند.
تصویر فوق بطور شماتیک فرآیند کلی و عناصر مؤثر در سنجش از دور الکترومغناطیسی منابع زمین را نشان می دهد. دو فرآیند مبنایی، شامل اخذ داده و تجزیه و تحلیل آنهاست.
A - منبع انرژی
B - انتشار انرژی از میان جو
C - فعل و انفعالات انرژی بر اثر برخورد با عوارض سطحی زمین
D - سنجنده های هوایی و یا فضایی
E - انتقال اطلاعات کسب شده
F - دریافت اطلاعات اولیه و تولید داده بصورت رقومی و یا تصویری
G - فرآیند تجزیه و تحلیل داده، شامل بررسی و تعبیر و تفسیر داده ها با بکارگیری وسایل مختلف دیداری و کامپیوتری به منظور آنالیز داده های حاصل از سنجنده.
تجزیه و تحلیل کننده (user) با کمک داده هایی که توسط سنجنده جمع آوری شده اطلاعات مربوط به نوع، میزان، موقعیت و شرایط منابع مختلف زمین را استخراج می نماید، سپس این اطلاعات( بصورت نقشه ها، جداول چاپی یا فایلهای کامپیوتری) با لایه های دیگر اطلاعات در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) ادغام و برای مصرف کاربران آماده میشود.